W ostatnim czasie coraz więcej mówi się o działaniu laktoferyny jako substancji, która stanowi pierwotną i niezwykle skuteczną ochronę przed drobnoustrojami. To tajemnicze białko, występujące w mleku matki, jest pierwszą barierą dla bakterii i naturalnym budulcem odporności.
Czym jest LAKTOFERYNA?
Laktoferyna jest rodzajem białka występującym w mleku krowim oraz kobiecym. W siarze stanowi około 30% całkowitej zawartości białka, w mleku dojrzałym 15–20% Posiada zdolność do silnego i odwracalnego wiązania się z żelazem. Poza tym przypisywane jest jej również działanie antybakteryjne. Laktoferyna działa bezpośrednio na powierzchnię bakterii powodując uszkodzenie błony komórkowej i w konsekwencji rozpad bakterii. Jednak jej negatywne działania nie są skierowane na bakterie probiotyczne, czyli nie niszczy naturalnej flory bakteryjnej człowieka. Co więcej, wspomaga namnażanie Bifidobacterium udostępniając im jony żelaza, dzięki czemu działa podobnie jak prebiotyki. Laktoferyna działa również przeciwwirusowo zapobiegając interakcji wirusa z komórkami człowieka i tym sposobem nie dopuszcza do zakażenia. Poza tym ma również działanie immunomodulacyjne, gdyż wpływa na aktywację komórek odpowiedzialnych za odporność organizmu.
Największe stężenia laktoferyny u człowieka występują w mleku kobiecym bezpośrednio po urodzeniu dziecka, czyli w siarze. Można przyjąć, że jest ona głównym źródłem żelaza w pierwszym okresie życia dziecka. Układ odpornościowy noworodka w porównaniu z osobnikami dorosłymi jest niedojrzały. Działanie przeciwdrobnoustrojowe i immunomodulujące może mieć szczególne znaczenie przede wszystkim dla dzieci urodzonych przedwcześnie.
Dodatkowo wspomaga rozrost flory bakteryjnej i zapobiega przyczepianiu się bakterii chorobotwórczych do nabłonka jelita. Dzięki temu ochrona przed drobnoustrojami jest jeszcze silniejsza. Poza tym laktoferyna działa na komórki nabłonkowe w jelicie cienkim stymulując ich rozwój. Zwiększa się aktywność enzymów trawiennych, które są uwalniane właśnie w jelicie cienkim. Dojrzewanie błony śluzówkowej jelita pod wpływem laktoferyny mogłoby ograniczyć infekcje związane z przemieszczaniem się bakterii z jelita do krwi. Także ograniczyć rozwój alergii pokarmowych u dzieci, które w tym wieku są szczególnie częste.
Wynikają one z niedojrzałości części układu odpornościowego zlokalizowanego w przewodzie pokarmowego i małej efektywności enzymów trawiennych u niemowląt.
Dodatek laktoferyny do produktów spożywczych przedłuża ich przydatność do spożycia. Zastosowanie laktoferyny bydlęcej przy pielęgnacji warzyw, winogron eliminuje konieczność stosowania pestycydów. Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w decyzji z dnia 27. 05 2012 w wydanej opinii naukowej w sprawie laktoferyny bydlęcej stwierdził, że jest ona bezpieczna w proponowanych warunkach stosowania i przy zachowaniu proponowanych poziomów zastosowania. Dlatego produkty z jej dodatkiem mogą być stosowane w diecie człowieka.
Adrianna Frelich, dietetyk kliniczny, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej Sanvita
