SUPERFOODS dla płodności ♀ ♂

Badania prowadzone przez różne instytuty naukowe na całym świecie potwierdzają, że określone składniki diety są potrzebne dla płodu, zanim kobieta zajdzie w ciążę, a ich odpowiednia ilość może zmniejszyć ryzyko powikłań w ciąży oraz wystąpienia w przyszłości chorób u dziecka. Nie wszystkie osoby, które planują zostać matką (i ojcem!), wiedzą, a jeśli nawet – nie przywiązują należytej wagi do faktu, że to, co jedzą dziś, wpływa na zdrowie komórek jajowych i plemników za kilka miesięcy.

W jaki sposób wpływamy na płodność, przebieg ciąży i zdrowie dziecka za pomocą diety? Oddziałujemy poprzez różne mechanizmy wspomagające organizm i układ rozrodczy. Kluczowe dla płodności składniki potrzebne są do produkcji i działania hormonów, tworzenia komórki jajowej i plemników, regularnych owulacji, rozwoju płodu i są podstawą do zachowania zdrowia dziecka w przyszłości. Dieta propłodnościowa to taka, która skupia się na tym, aby dać rodzicom i ich dziecku jak najlepszy start. Również dzięki utrzymaniu optymalnej masy ciała i poziomu tkanki tłuszczowej (w tym celu można udać się do dietetyka, aby wykonać badanie składu ciała) zwiększamy szansę na dziecko oraz na prawidłowy przebieg ciąży i lepsze zdrowie dziecka w przyszłości. Skrajne masy ciała nie są korzystne dla płodności.

Nadwaga i otyłość to często przyczyna nie tylko trudności z zajściem w ciążę, ale również ciążowych komplikacji takich jak niska masa urodzeniowa dziecka, cukrzyca i nadciśnienie. Niedowaga również może przyczyniać się do trudności z zajściem w ciążę oraz być przyczyną powikłań położniczych. Jeśli twoja masa ciała znacznie odbiegać od normy, skonsultuj się z dietetykiem, który przygotuje dla Ciebie właściwy plan żywieniowy dostarczający wszystkich potrzebnych w tym kluczowym okresie składników. Ważne, aby unikać zbyt niskoenergetycznych diet „cud”, ponieważ zbyt szybkie spadki masy ciała nie sprzyjają płodności, zarówno u kobiet (zaburzają gospodarkę hormonalną i negatywnie wpływają na owulację), jak i u mężczyzn (zaburzają działanie hormonów i obniżają jakość nasienia). Dieta dla płodności zalecana jest wszystkim parom chcącym przygotować swoje organizmy przed planowaną ciążą, mającym problemy z zajściem w ciążę, jak również tym, którym na sercu leży zdrowie przyszłego potomstwa.

Jak działa dieta propłodnościowa?

• wpływa na zdrowie komórek jajowych i plemników
• składniki diety są potrzebne do wydzielania przez organizm hormonów i ich działania
• pozwala na zachowanie optymalnej dla płodności masy ciała i składu ciała (możesz to sprawdzić w gabinecie dietetycznym)
• pozwala wyeliminować potencjalnie szkodliwe czynniki
• pomaga zachować regularne owulacje
• wpływa na prawidłowy rozwój płodu, przebieg ciąży i zdrowie dziecka w przyszłości

Jedzenie zgodnie ze wskazówkami w trakcie planowania dziecka i zgodnie z dietą propłodnościową jest czymś, co może zrobić każdy, niezależnie od miejsca zamieszkania, płodności czy aktualnych jej zaburzeń, wieku, czasu i pieniędzy. Wszyscy jemy, więc czemu jedzenia nie wykorzystać do poprawy samopoczucia, wpłynąć na lepsze zdrowie swoje i dziecka, które chcemy mieć, a także na prawidłowy przebieg ciąży.

Jedzenie zgodnie z dietą propłodnościową zaleca się również parom mającym problemy z obniżoną płodnością lub z niepłodnością. Szacuje się, że co piąta para w Polsce w wieku rozrodczym ma problem z poczęciem dziecka (około 20% par, w sumie 1,5 mln kobiet i mężczyzn; niektóre statystyki mówią nawet o 3 mln niepłodnych Polaków). Sytuacja taka nasila się z każdym rokiem. Uważa się, że problem niepłodności obecnie w 40% jest zależny od kobiety i w 40% od mężczyzny, w 20% dotyczy obojga partnerów. Dieta propłodnościowa to właściwe przygotowanie do ciąży, zmniejszenie ryzyka poronień oraz wzmocnienie płodności. W takich sytuacjach nieco inne zalecenia dietetyczne będą skierowane do osoby z niedoczynnością tarczycy, nieco inne gdy masz zespół policystycznych jajników, nadwagę, insulinooporność, endometriozę, zaburzenia owulacji, niską jakość nasienia lub celiakię, czyli zaburzenia mogące być przyczyną obniżonej płodności.

Więcej informacji o tym i praktycznych wskazówek zamieszczam w książce „Dieta dla płodności”. Przestawienie się na dietę propłodnościową jest jedną z lepszych zmian dla zdrowia rodziców i ich przyszłego dziecka. Dowodzą tego liczne badania. Odżywianie wpływa na zdrowie organizmu i układu rozrodczego. Zmiany w diecie warto wprowadzić minimum na trzy miesiące (choćby tyle trwa cykl spermatogenezy), a najlepiej na rok przed planowaną ciążą. Warto wykonać badanie składu ciała, analizę jadłospisu, ocenę stanu odżywienia.

Częścią diety każdej pary starającej się o dziecko powinny być propłodnościowe superfoods. Należy dobrze odżywić organizm, aby wspomóc produkcję nasienia, poprawić jakość komórek jajowych, pomóc zachować równowagę hormonalną. Można je wprowadzać w koktajlach, sałatkach, zupach krem, i innych posiłkach używając składników podanych poniższych w Top 10 dla płodności.

Top 10 dla płodności

1. Płatki i kasza gryczane – bogate w żelazo, cynk, witaminy z grupy B, błonnik. Pomogą utrzymać stabilne stężenie glukozy i insuliny we krwi z korzyścią dla zachowania równowagi hormonalnej. Witaminy z grupy B potrzebne są dla regulacji owulacji, a cynk, szczególnie ważny dla procesu tworzenia nasienia.

2. Kakao – zawiera flawonoidy, magnez, żelazo, cynk, nienasycone kwasy tłuszczowe. Korzystny składnik dla płodności kobiet i mężczyzn. Ma działanie przeciwutleniające. Już jednorazowe podanie 2 łyżek kakao bez wykazuje korzystny wpływ na funkcje śródbłonka, którego uszkodzenie jest jedną z głównych przyczyn zaburzeń erekcji.

3. Soczewica – to źródło białka roślinnego, selenu, kwasów omega-3, cynku, witamin z grupy B, żelaza, choliny. Białko roślinne z produktów strączkowych poprawia parametry płodności u kobiet i mężczyzn. Selen i cynk to antyoksydanty, niezbędne jednocześnie w produkcji nasienia, korzystne w zaburzeniach potencji. Jedna szklanka soczewicy dostarczy ponad 50% dziennego zapotrzebowania na cynk.

4. Zarodki pszenne, olej z zarodków pszennych – zawierają duże ilości witaminy E (zwanej witamina płodności) oraz koenzym Q10. Korzystnie działają zwłaszcza w przypadku endometriozy, zaburzeń owulacji oraz wspierają płodność mężczyzn.

5. Papryka – superdawka witamin C i A, źródło błonnika. Już pół szklanki kostek papryki może pokryć ponad 100% dziennego zapotrzebowania na witaminę C. Im bardziej czerwona, tym więcej witaminy C, która korzystnie wpływa na regulację hormonów u kobiet z zaburzeniami fazy lutealnej oraz chroni wrażliwe komórki plemników.

6. Jarmuż, szpinak, brokuły – zawierają kwas foliowy, magnez, żelazo, witaminy B6 i E, koenzym Q10. Zielonolistne warzywa doskonale sprawdzają się w koktajlach. U kobiet, które dbają o odpowiednią ilość kwasu foliowego w diecie są mniejsze szanse na cykle bezowulacyjne.

7. Ostrygi, małże, owoce morza, kawior – bogate w witaminę D, kwasy omega-3, cynk, selen, witaminę B12, koenzym Q10). To produkty o najwyższej gęstości odżywczej obfitujące w składniki propłodnościowe dla kobiet jak i dla mężczyzn.

8. Imbir – obfituje w cynk, antyoksydanty, magnez. Poprawia funkcje seksualne, poprawia krążenie i napływ krwi do narządów rozrodczych.

9. Jajka – źródło witamin D i B12, białka, choliny. To składniki wspierające płodność kobiet i mężczyzn oraz potrzebne do prawidłowego rozwoju płodu. W białku natomiast znajdziesz wszystkie aminokwasy egzogenne, których organizm nie jest w stanie sam zsyntetyzować.

10. Owoce jagodowe – dostarczą duże dawki antyoksydantów, głównie w postaci flawonoidów witaminy C. Jagody, maliny, jeżyny uszczelniają naczynia krwionośne, zwalczają szkodliwe wolne rodniki i stany zapalne. Mogą obniżać ryzyko poronienia, chronią wrażliwe komórki jakimi są plemniki i poprawiają proces spermatogenezy, korzystnie działają w zaburzeniach erekcji.

Więcej superfoods zamieszczam w książce „Dieta dla płodności”, gdzie znajdziecie również gotowe menu propłodnościowe z przepisami.

W tym kompendium wiedzy dla przyszłych rodziców zamieszczam praktyczne podpowiedzi przynoszących efekty. Pojawiają się również informacje do jakich specjalistów się udać, planując ciążę. Jakie badania wykonać, zalecenia ginekologa, endokrynologa, fizjoterapeutki uroginekologicznej, psychologa, a także stomatologa. Choć może niektórym wydać się zaskakujące – stan jamy ustnej również ma znaczenie w tym kluczowym dla Was czasie

W gabinecie dietetycznym poza analizą diety i stanu odżywienia warto w tym czasie wykonać badanie nutrigenetyczne, aby ocenić indywidualny metabolizm określonych składników, to czy potrzebujesz więcej niż standardową dawkę kwasu foliowego, magnezu, żelaza czy antyoksydantów, możliwe nietolerancje zapisane w genach i dobrać plan żywienia w oparciu o tak precyzyjne wyniki. Będzie to doskonały początek zmiany swojego stylu życia, z korzyścią dla siebie i przyszłego dziecka. Pierwsze kroki i składniki możesz wprowadzić już dziś. Powodzenia!

Źródło: Wedding Nr3 (19) /2017

Sylwia Leszczyńska – dietetyk kliniczny, psychodietetyczka. Autorka książki „Dieta dla płodności”. Specjalistka w zakresie leczenia dietą niepłodności i obniżonej płodności, a także dietoterapii otyłości i chorób współistniejących. Dietoterapie prowadzi w oparciu o precyzyjną diagnostykę, badanie składu ciała, badania laboratoryjne, badania nutrigenetyczne. Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. Prowadzi Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej „Sanvita” oraz warsztaty grupowe z zakresu świadomego planowania ciąży. Redaktor prowadząca czasopisma „Współczesna dietetyka”.